Kleur gebruiken om een ruimte een bepaald gevoel mee te geven is niets nieuws. “Ik denk dat mensen heel vroeger al intuïtief hebben geweten dat kleur iets doet”, begint Heleen. “De Romeinse villa’s hadden bijvoorbeeld al diep gepigmenteerde muren. Op een gegeven moment is het fenomeen ‘kleurpsychologie’ ontstaan omdat mensen zijn gaan onderzoeken welk effect kleur heeft op onze emotie.” 

Niet alleen in een woonomgeving heeft kleur impact op ons en onze gemoedstoestand, maar ook op kantoren, in publieke ruimtes en in musea. “Kleur is ontzettend persoonlijk, maar je moet het wel durven.” Zelf durft Heleen zeker wel kleur toe te passen. “Mijn favoriete kleur is inktblauw, bijna zwart. Ik vind dat een tijdloze kleur, waarmee je ontzettend goed kunt spelen in een ruimte”, zegt ze. “Je kunt een muur heel mooi bijna wegdrukken, maar ook veel aandacht geven door die kleur aan te brengen. Zelf heb ik de kleur op het plafond geschilderd. Mijn huis is sowieso een beetje een kleurlaboratorium: ik wil weten wat kleuren doen en hoe ze combineren. Ik heb dus ook de Kleur van het Jaar Wild 2023 Wild Wonder op mijn eigen muur en ik gebruik mijn plafond als vijfde muur. Een verrassend effect.” 

Een huis en een kantoor hebben natuurlijk een andere functie, maar ook in een werkomgeving heeft kleur invloed op de gemoedstoestand én de productiviteit. “Wij proberen op professionele wijze kleurkeuzes te onderbouwen. Welke kleuren je het beste kunt gebruiken in ruimtes en werkomgevingen, in verschillende sectoren, dat onderzoeken wij.” Een kantoor vraagt om een divers kleurpalet, weet Heleen. “In kantooromgeving zijn er verschillende behoeftes, enerzijds zijn kleuren nodig die inspireren en energie geven, anderzijds moet er ook focus gestimuleerd worden. Daar moet je een rustige sfeer hebben, dus kies je voor de kleuren uit de natuur. Of er kan juist mee gestimuleerd worden dat er een doorloop is in bepaalde ruimtes, zodat gebruikers niet te lang in een ruimte blijven. En in de entreehal kun je bijvoorbeeld door middel van kleur profileren, laten zien wie je bent als bedrijf, waar je voor staat.”

Zo zijn er kleurpaletten voor verschillende omgevingen, met verschillende emotionele doelen.” Kleur is overigens dus niet rood, geel, blauw of groen, benadrukt Heleen. “Alles tussen zwart en wit met een paar druppels pigment, is al een kleur.”

Maar hoe kom je in zo’n kantooromgeving, waar verschillende mensen met allerlei culturen, achtergronden, wensen en smaken samenwerken, tot de juiste kleurkeuze? “Het is heel belangrijk om te laten zien hoe iets er eventueel uit komt te zien en dat (een aantal van) de gebruikers van het gebouw inspraak hebben. Het tweede dat helpt, is dat mensen toch onbewust beïnvloed worden door een trendgevoel op kleurgebied, ondanks alle verschillende culturen en milieus waaruit mensen komen. Dus er is meer dat ons bindt dan persoonlijke smaak. En tot slot maakt het onderzoek naar de functie van een ruimte en wat een bepaalde kleur daarvoor doet het ook makkelijker om een keuze te maken, dat is wat universeler. Uit onderzoek met focus groups komt dan een bepaald kleurpallet, met een fellere kleur voor een meetingroom, rustigere kleur voor een concentratieruimte en een opwekkende kleur voor een belomgeving. Zo kunnen we onderbouwd adviseren waarom je bijvoorbeeld niet alles geel moet maken, ook al is dat de kleur van je huisstijl. Of hoe je dat geel juist kleiner toe kunt passen en welke kleuren dan complementair zijn.” 

Niet alleen kantoren en woonruimtes vragen om de juiste kleur op de muur: ook musea hebben een kleurenplan nodig voor hun ruimtes. Heleen geeft het voorbeeld van het Rijksmuseum, waar ze met Sikkens aan meewerkte. “Dat is een voorbeeld dat iedereen kent en waar ik trots op ben. Van de aanname dat alles in kunstinstellingen wit moet zijn achter de schilderijen, is gelukkig het tegendeel bewezen. In het Rijksmuseum is een prachtig grijsgebruik toegepast. Er was een interieurarchitect betrokken bij het project, die heeft een kleurpalet van tien grijzen samengesteld, die zijn allemaal aangebracht achter de kunst, afhankelijk van de periode van de kunst. Mijn favoriet is een heel donkergrijs achter De Nachtwacht, die lijkt op een soort donkerblauw, door de lichtinval. Het gebruik van grijskleuren was echt een revolutie. Bezoekers en kenners waren ongelofelijk enthousiast en vroegen zelfs naar die kleuren. 

Heleen hamert er nog maar eens op: kleur kan het verschil maken, maar je moet wel durven. Een moodboard maken kan dan een goede voorbereiding zijn, raadt ze aan. “Zoek stalen, zoek dingen bij elkaar, zodat je een mooi afgewogen geheel krijgt. Uit de natuur, of dingen die je mooi vindt, allerlei materialen, stoffen of spullen.” En dan? Kwestie van doen. Kleur durven verkennen.